1. Inleiding

Herzien beleid: streven naar doelmatige risicobeheersing

Eind 2016 heeft Provinciale Staten het beleid voor weerstandsvermogen en risicomanagement herzien. De belangrijkste verandering in het beleid is dat stappen gezet worden in een meer onderbouwde en integrale wijze van risicobeheersing. Het streven is over de gehele breedte van de begroting een duidelijke relatie te leggen tussen risico's, risicobeheersing en de benodigde risicobuffers. Dit alles om het beslag op beschikbare middelen meer in balans te brengen met voorziene risico's en de transparantie, wendbaarheid en flexibiliteit te vergroten.

Structuur van de paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing

  • Onderdeel 2 bevat een ‘dashboard’ waarin aan de hand van een aantal kengetallen zichtbaar wordt gemaakt en toegelicht in welke mate de provincie voldoende weerbaar is.
  • In onderdeel 3 wordt de inventarisatie van de weerstandscapaciteit en de risico’s toegelicht.
  • In de bijlage bij deze paragraaf is een uitleg financiële kengetallen opgenomen.

Wat willen we bereiken?

We willen er naar streven dat een actueel inzicht gaat ontstaan in welke risico’s spelen binnen de begrotingsprogramma’s en welke buffers binnen de programma’s beschikbaar zijn voor het opvangen van de materiële gevolgen van de risico’s. Op basis van dit inzicht kan een strategische keuze worden gemaakt wat minimaal nodig is om risico’s af te dekken en op welk niveau: binnen het betreffende begrotingsprogramma of vanuit de algemene middelen. Dit is nodig om doelmatig te reserveren en onnodig (lang) beslag op programmamiddelen te voorkomen.

Wat is daarvoor nodig?

Dit betekent dat het risicomanagement binnen de provincie wordt verbreed en opgeschaald van operationeel naar tactisch/strategisch niveau. Ook is het nodig dat op strategisch niveau duidelijke kaders komen voor risicobereidheid en afspraken hoe met risico’s en reserveringen om te gaan. Hiervoor is een traject gestart met als doel verdere ontwikkeling en invoering van een integraal risicomanagementsysteem met strategische kaders en afspraken voor risicobeheersing. De eerste stappen hebben geresulteerd in vrijval van de behoedzaamheidsmarges binnen individuele begrotingsposten. De vervolgstap is dat bij een aantal grote dossiers wordt ingezoomd op de relatie tussen voorziene risico's en aangehouden buffers.

Huidig beleid

Op dit moment is het beleid ten aanzien van weerstandsvermogen behoedzaam. Overeenkomstig de beleidsnota weerstandsvermogen en risicobeheersing wordt een weerstandsratio van >2 aangehouden. Dat wil zeggen dat voor iedere euro die de provincie als risico loopt, er tenminste twee euro als weerstandscapaciteit tegenover staan. Weerstandscapaciteit zijn de beschikbare en beschikbaar te maken middelen om de financiële gevolgen van risico's op te kunnen vangen.

Eveneens is in het huidige beleid vastgelegd dat als een risico zich daadwerkelijk voordoet de volgende volgorde van benadering wordt gevolgd:

  1. eerst wordt gekeken naar de mogelijkheden om tot een niet financiële oplossing te komen, zoals bijstellen van scope/ambitie/tijdspad;
  2. dan wordt geput uit de reserveringen voor (project)risico, onvoorzien en onzekerheidsreserves;
  3. wanneer die niet toereikend zijn, zal naar dat deel van de betreffende programmareserves worden gekeken dat beleidsmatig betrekking heeft op het betreffende doel en waar geen juridisch afdwingbare verplichtingen tegenover staan;
  4. als laatste kan een via PS een voorstel worden gedaan op algemene reserve ingeval van risico's met incidentele effecten. Voor risico's met structurele effecten wordt via PS een voorstel gedaan voor structurele ruimte in de meerjarenbegroting binnen het desbetreffende begrotingsprogramma.

Als de vereiste strategische kaders en afspraken er zijn en het integrale risicomanagementsysteem voldoende functioneert wordt aan Provinciale Staten een voorstel gedaan voor herijking van beleid ten aanzien van aanspraak maken op en aanhouden van buffers en de omvang van het weerstandsvermogen.

Voor meer informatie over het beleid zie onderstaande links.

Beleidskaders