Uitvoering van het grondbeleid in 2018
Op bijgaande kaart staan de belangrijkste projecten waaraan de provincie in 2018 een bijdrage zal leveren op het gebied van verwerving van gronden. Deze zijn verdeeld naar projecten op het gebied van infrastructuur en groen en daarnaast zijn nog overige gebiedsontwikkelingen vermeld. De programma’s en projecten waarbij de provincie gronden overdraagt of verkoopt zijn niet op deze kaart maar wel in de toelichting opgenomen.
Bron: Cartografie provincie Zuid-Holland.
Infrastructuurprojecten
De verwerving van gronden voor realisering van de Rijnlandroute heeft grotendeels plaatsgevonden en wordt in 2018 afgerond. De RijnlandRoute omvat een rijks- en provinciaal deel, maar wordt als gemeenschappelijk project uitgevoerd. De provincie faciliteert de grondaankopen, sloop van enkele gebouwen en de verkoop van niet benodigde gronden voor aanleg van de weg.
Daarnaast wordt voor circa 45 kleine en grote infrastructuur projecten, waaronder het fietsprogramma, in 2018 gronden aangekocht. En aantal projecten is op bovenstaande kaart weergegeven.
Projecten Natuur Netwerk Nederland (NNN)
Ten behoeve van de beleidsrealisatie van natuur en recreatie zijn in 2018 overeenkomsten noodzakelijk. Daarbij wordt onderscheid gemaakt in:
- Sluiten van zelfrealisatieovereenkomsten met ondernemers die hun bedrijf om willen vormen naar een bedrijf dat het realiseren van gestelde natuurdoelen combineert met agrarisch ondernemen.
- Aankopen al dan niet met als uiterste mogelijkheid om tot onteigening over te gaan.
- Doorleveren van grond.
Zelfrealisatie wordt inmiddels toegepast in de Krimpenerwaard op basis van de zogenaamde instrumentenkoffer. De stuurgroep Krimpenerwaard is opdrachtgever voor het maken van afspraken met ondernemers over de omvorming van hun bedrijf en de inzet van subsidiemiddelen en het beschikbaar stellen van (extra) grond. De provincie heeft een “makelaar natuurinclusieve landbouw” aangesteld die de afspraken met de ondernemers voorbereid. Naar verwachting zal dit instrument ook in andere gebieden waar natuurontwikkeling hand in hand kan gaan met ondernemen, worden toegepast.
Niet iedere ondernemer zal kiezen voor zelfrealisatie. In dat geval zal de provincie proberen de gronden aan te kopen met in het uiterste geval de mogelijkheid om te onteigenen.
Grond in provinciale eigendom binnen de begrenzing van het NNN zal in het kader van zelfrealisatie aan in het gebied operationele ondernemers worden verpacht, dan wel via openbare inschrijving op de markt worden gebracht. In het laatste geval wordt iedere geïnteresseerde en gekwalificeerde partij in staat gesteld te bieden (level playing field). Op basis van kwaliteit en prijs wordt de beste partij geselecteerd.
De meest omvangrijke bijdrage aan de NNN vindt plaats in het programma Veenweide. Het betreft de (deel)programma’s Krimpenerwaard en Gouwe Wiericke. Beide programma’s worden via een gebiedsovereenkomst samen met en door de regio gerealiseerd.
Voor de Krimpenerwaard is in 2017 besloten tot een nieuwe realisatiestrategie in de zogenaamde gele en oranje gebieden en tegelijkertijd wordt de totale realisatie versneld uitgevoerd. Dit betekent dat de gesprekken over zelfrealisatie én minnelijke verwerving/onteigening in 2018 worden geïntensiveerd. Dit leidt tot overeenkomsten voor zelfrealisatie, aankoop/verkoop en ruil. De totale kosten (grond, inrichting en proces) van het programma worden vastgelegd in een actuele business case (stand eind 2017) en is de basis voor de uitgaven en opbrengsten.
In het programma Gouwe Wiericke zijn gesprekken over zelfrealisatie en enkele koop/verkoop/ruil objecten aan de orde.
In 2018 staan nog enkele openbare verkopen van natuur geprogrammeerd waaronder voor Deltanatuur Spuimond Oost en Buttervliet.
Overdracht van eigendom van Provinciale Recreatiegebieden (PRG), Recreatieschappen en Recreatie om de Stad (RodS)
De provincie draagt grond met recreatieve functie over aan mede-overheden. In 2017 heeft de provincie alle gronden in het kader van Recreatie om de Stad aan de gemeente en gronden in gebieden van recreatieschappen aan het betreffende recreatieschap (of diens rechtsopvolger) overgedragen.
Ook zijn de meeste Provinciale Recreatiegebieden overgedragen. Dit geldt echter niet voor Vlietland, verreweg het grootste provinciale recreatiegebied. Tussen de provincie en de exploitant in het gebied (Recreatiecentrum Vlietland B.V.) bestaan nog enkele onduidelijkheden, die eerst moeten zijn opgelost. Het is onzeker of deze overdracht in 2018 kan plaats vinden.
Gebiedsontwikkeling
Gebiedsontwikkeling wordt steeds belangrijker in de provincie. Het samenbrengen van de verschillende ambities van de provincie en haar partners vergt de ontwikkeling van een integrale visie op de ontwikkeling van een gebied. In de volgende gebieden is grondbeleid al een belangrijk instrument in de gebiedsontwikkeling.
De (gebieds)ontwikkeling van de Krimpenerwaard is in het voorgaande hoofdstuk reeds behandeld. De Zuidplas is toegelicht onder verbonden partijen.
Voor het Buijtenland van Rhoon heeft de Commissie Veerman (oud-minister van Landbouw) geadviseerd om een gebiedscoöperatie op te richten die het gebied zal inrichten en beheren. Maar de doelrealisatie wordt al zichtbaar. In 2017 wordt in de Zegerpolder op eigendom van de provincie gestart met een experiment voor natuurinclusieve akkerbouw. Gedurende 3 jaar zal deze grond onder voorwaarden worden verpacht. Vooruitlopend op het experiment is de provincie in eigen beheer gestart met natuurinclusieve landbouw.
Op Goeree-Overflakkee ondersteunt de provincie de ontwikkeling van de noordrand. Deze samenwerking is in een overeenkomst vastgelegd. De provincie heeft met de gemeente een vaststellingsovereenkomst gesloten, waarbij de gemeente in een periode van drie jaar (2016-2018) gefaseerd gronden van de provincie koopt tegen marktconforme prijzen.